30 Ιανουαρίου Μνήμη των εν Αγίοις πατέρων ημών και οικουμενικών διδασκάλων, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου

Μητροπολίτου Φαναρίου Αγαθαγγέλου,

Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας- Ιανουάριος,

Αθήνα 2004, εκδ. Αποστολική Διακονία, σελ. 346-348.

Η αιτία για την εισαγωγή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στην Εκκλησία είναι το εξής γεγονός: Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Αλεξίου του Κομνηνού (1081-1118, ο οποίος διαδέχθηκε στη βασιλική εξουσία τον Νικηφόρο Γ΄ τον Βοτανειάτη (1071-1081), έγινε στην Κωνσταντινούπολη φιλονικία ανάμεσα σε λόγιους και ενάρετους άνδρες. Άλλοι εθεωρούσαν ανώτερο τον Μ. Βασίλειο, χαρακτηρίζοντάς τον μεγαλοφυία και υπέροχη φυσιογνωμία. ΄Αλλοι ετοποθετούσαν υψηλά τον ιερό Χρυσόστομο και τον εθεωρούσαν ανώτερο από τον Μ. Βασίλειο και τον Γρηγόριο, και, τέλος, άλλοι, προσκείμενοι στον Γρηγόριο τον Θεολόγο, εθεωρούσαν αυτόν ανώτερο από τους δύο άλλους, δηλαδή από τον Βασίλειο και τον Χρυσόστομο. Η φιλονικία αυτή είχε ως αποτέλεσμα να διαιρεθούν τα πλήθη των Χριστιανών και άλλοι ονομάζονταν «Ιωαννίτες», άλλοι «Βασιλείτες» και άλλοι «Γρηγορίτες».

Στην έριδα αυτή έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαϊτών Ιωάννης ο Μαυρόπους. Αυτός, κατά τη διήγηση του Συναξαριστού, είδε σε οπτασία τους μέγιστους αυτούς Ιεράρχες, πρώτα καθένα ξεχωριστά και στη συνέχεια και τους τρεις μαζί. Αυτοί του είπαν: «Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, κινούμενοι και καθοδηγούμενοι από το ΄Αγιο Πνεύμα, εγράψαμε σε συγγράμματα, και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας. Επίσης, τις βαθύτερες θείες αλήθειες, στις οποίες μπορέσαμε να διεισδύσουμε με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τις συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος ούτε δεύτερος· αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που είμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε και να οδηγούμε σε ομόνοια τον κόσμο. Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας· και, καθώς είναι χρέος σου, να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη ένα χρέος σου· να παραδώσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό. Βεβαίως και εμείς θα συμπράξουμε για τη σωτηρία εκείνων που θα εορτάζουν τη μνήμη μας, γιατί έχουμε και εμείς παρρησία ενώπιον του Θεού».

Έτσι ο Επίσκοπος Ευχαϊτῶν Ιωάννης, ανέλαβε τη συμφιλίωση των διαμαχομένων μερίδων, συνέστησε την εορτή της 30ης Ιανουαρίου και συνέγραψε κοινή Ακολουθία, αντάξια των τριών Μεγάλων Πατέρων.

Η εορτή αυτή της Συνάξεως του Μ. Βασιλείου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου Χρυσοστόμου, αποτελεί το ορατό σύμβολο της ισότητος και της ενότητος των Μεγάλων Διδασκάλων, οι οποίοι εδίδαξαν με τον άγιο βίο τους το Ευαγγγέλιο του Χριστού. Είναι εκείνοι, οι οποίοι εξ αιτίας της ταπεινώσεώς τους μπροστά στην αλήθεια, έχουν λάβει το χάρισμα να εκφράζουν την καθολική συνείδηση της Εκκλησίας, και ό,τι διδάσκουν δεν είναι απλώς ιδική τους σκέψη ή προσωπική τους πεποίθηση, αλλ’ είναι πλέον η ίδια η μαρτυρία της Εκκλησίας, γιατί ομιλούν από το βάθος της καθολικής της πληρότητος.

Περί τις αρχές του 14ου αιώνος ανηγέρθη ναός των Τριών Ιεραρχῶν κοντά στην Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, δίπλα σχεδόν στη μονή της Παναχράντου.

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως: Ο δρόμος της ευτυχίας

Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως: Ο δρόμος της ευτυχίας. Είναι ένα βαθύ σκοτάδι το οποίο εμποδίζει τα μάτια της ψυχής να δουν το φως που υπάρχει μέσα της και που οδηγεί στο Θεό στην ταπείνωση, στην επιθυμία του αγαθού. Η υπερηφάνεια του νου είναι η σατανική υπερηφάνεια η οποία αρνείται το Θεό και βλασφημεί το Άγιο Πνεύμα γι’ αυτό και πολύ δύσκολα θεραπεύεται. Είναι ένα βαθύ σκοτάδι το οποίο εμποδίζει τα μάτια της ψυχής να δουν το φως που υπάρχει μέσα της και που οδηγεί στο Θεό στην ταπείνωση, στην επιθυμία του αγαθού. Αντίθετα, η υπερηφάνεια της καρδιάς δεν είναι γέννημα της σατανικής υπερηφάνειας αλλά δημιουργείται από διάφορες καταστάσεις και γεγονότα: Πλούτο, δόξα, τιμές, πνευματικά ή σωματικά χαρίσματα (ευφυΐα, ομορφιά, δύναμη, δεξιοτεχνία κλπ). Όλα αυτά σηκώνουν ψηλά τα μυαλά των ανόητων ανθρώπων που γίνονται έτσι ματαιόφρονες, χωρίς όμως να είναι και άθεοι… Αυτοί πολλές φορές ελεούνται από το Θεό παιδαγωγούνται και σωφρονίζονται. Η καρδιά τους συντρίβεται, παύει να επιζητεί δόξε...

Το κομποσχοίνι και οι συμβολισμοί του

Το κομποσχοίνι που έχουν όλοι οι Ορθόδοξοι μοναχοί και το χρησιμοποιούν και πολλοί ορθόδοξοι λαϊκοί, είναι συνήθως μάλλινο και πλεγμένο σε διάφορα μεγέθη. Από πολύ μικρό, που φοριέται στο δάχτυλο, έως πολύ μεγάλο: 33άρι (με 33 κόμπους), 50άρι (με 50 κόμπους), 100άρι, 500άρι κ.λπ. Σύμφωνα με την παράδοση, ο όσιος Παχώμιος το 320 μ.Χ., ίδρυσε με την βοήθεια του Αγίου Αντωνίου το πρώτο μοναστήρι στην Θηβαΐδα της Αιγύπτου. Άρχισε να αναζητεί τρόπο που θα βοηθούσε τους μοναχούς στην αυτοσυγκέντρωση της προσευχής και στην αρίθμηση των ευχών. Κατά την παράδοση πάντα, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ επισκέφθηκε στον ύπνο του τον όσιο Παχώμιο και του έδειξε πώς θα φτιάξει το εργαλείο που θα εξυπηρετούσε τις ανάγκες της προσευχής. Το εργαλείο αυτό ήταν το κομποσκοίνι. Στην προσευχή με κομποσκοίνι, που βοηθά πολύ στη συγκέντρωση του νου, ακολουθείται συγκεκριμένη τεχνική μέθοδος. Σε κάθε κόμπο που περνά ανάμεσα στα δάχτυλά του ο προσευχόμενος, λέει αλληλοδιαδόχως τις ευχές: Κύριε Ιησού Χριστέ ελέησόν ...

Ὁ Ἅγιος Χρῆστος ὁ Μάρτυρας ἀπὸ τὴν Πρέβεζα 5 Αυγούστου

Ὁ ἥρωας αὐτὸς τῆς Ὀρθοδοξίας ἦταν ἀπὸ τὴν Πρέβεζα. Ἂν καὶ ναυτικὸς στὸ ἐπάγγελμα, καθόλου δὲν ἀποξενώθηκε ἀπὸ τὴν χριστιανοπρεπὴ διαγωγή του. Ὅταν κάποτε τὸ πλοῖο στὸ ὁποῖο δούλευε ἔφτασε ἀπὸ τὴν Κρήτη στὸ λιμάνι τῆς Κῶ, ὁ Χρῆστος ἀμέσως ἔτρεξε στὴν Ἐκκλησία, προσευχήθηκε, βρῆκε πνευματικὸ καὶ ἐξομολογήθηκε. Μετὰ ἀπὸ μέρες, ὅταν πήγαινε γιὰ τὸ πλοῖο του, συναντήθηκε μὲ γενίτσαρους, ποὺ ἄρχισαν νὰ τοῦ βρίζουν τὴν πίστη καὶ τὸ ἅγιο βάπτισμα. Ὁ Χρῆστος δὲν φοβήθηκε καὶ ἀπάντησε στοὺς Τούρκους, ὅτι ὁ Μωάμεθ εἶναι ὁ κολασμένος ἀντίχριστος. Γεμάτοι θυμὸ οἱ γενίτσαροι, ὅρμησαν ἐπάνω του καὶ μὲ ἄγρια χτυπήματα τοῦ εἶπαν ν’ ἀρνηθεῖ τὴν πίστη του γιὰ νὰ σωθεῖ. Ὁ Χρῆστος ἀπάντησε ἀπαγγέλλοντας τὸ σύμβολο τῆς πίστης. Τότε αὐτοί, τὸν ἔβγαλαν ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη καὶ τὸν ἔκαψαν ζωντανό. Οἱ ἄπιστοι ἄφησαν τὸ σῶμά του ἄταφο γιὰ ἕναν μῆνα. Ἀλλὰ τὸ λείψανο τοῦ Ἁγίου ἔμεινε ἀναλλοίωτο καὶ στὶς πρῶτες νύχτες τὸ σκέπαζε κάποιο γλυκὸ φῶς, ποὺ προερχόταν ἀπὸ τὸν οὐρανό. Μάλιστα, κατὰ τὸ διάστημα αὐτὸ ἔκανε...

Μὲ Δέουσα Λαμπρότητα ἡ Μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων εἰς τὴν ἐνορίαν Ἁγίου Γεωργίου Τουρτούλων Σητείας

« Ἐπεφάνης σήμερον τῇ οἰκουμένῃ, καί τὸ φῶς σου Κύριε, ἐσημειώθη ἐφ᾽ ἡμᾶς, ἐν ἐπιγνώσει ὑμνούντάς σε· Ἦλθες, ἐφάνης, τό Φῶς τὸ ἀπρόσιτον». Μὲ Δέουσα Λαμπρότητα καὶ Πλῆθος Πιστῶν ἑορτάστηκε ἡ Μεγάλη Δεσποτικὴ ἑορτὴ τῶν Θεοφανείων τοῦ Κυρίου καὶ Θεοῦ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ εἰς τὸν Ἱερὸν Ναὸν Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου ἐνορίας Ἁγίου Γεωργίου Τουρτούλων Σητείας. Τὴν Δευτέρα 6 Ἰανουαρίου 2025 τελέστηκε ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου, ἡ Θεία Λειτουργία τοῦ ἐν Ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Βασιλείου Ἀρχιεπισκόπου καὶ Καισαρείας της Καππαδοκίας Οὐρανοφάντορος τοῦ Μεγάλου καὶ ἐν Συνεχείᾳ ἡ Ἀκολουθία τοῦ Μεγάλου Ἁγιασμοῦ. Φωτογραφίες Μιχάλης Κάββαλος

Μὲ Λαμπρὸτητα ἑορτὰστηκε ὴ ὶερά μνὴμη τὴς Ἁγὶας ἑνδὸξου Μεγαλομὰρτυρος Κυριακῆς στὴν ἑνορὶα Ἁγὶου Γεωργὶου Τουρτοὺλων Σητεὶας

Στὶς 7 Ἱουλὶου ὴ Ἑκκλησὶα μας ἑορτὰζει την Ἱερὰ Μνὴμη τὴς Ἁγὶας ἑνδὸξου Μεγαλομὰρτυρος Ἁθληφὸρου Κυριακῆς τῆς Θαυματουργοῦ. Πανηγυρὶζει ὸ Ἱερὸς Ναὸς Ἁγὶας Κυριακῆς στὴ Θὲση Φυγὲτου Μὺλου στὴν ἑνορὶα Ἁγὶου Γεωργὶου Τουρτοὺλων Σητεὶας. Τὴν Κυριὼνυμο ἡμὲρα τὴς ἱερὰς Πανηγὺρεως τελὲστηκε ὴ Ἁκολουθὶα τοῦ Ὁρθρου , Ἁρτοκλασὶα καὶ ἑν Συνεχεὶα ὴ Πανηγυρικὴ Θεὶα Λειτουργὶα. Φωτογραφίες Μιχάλης Κάββαλος

Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ὁ Ἐθνοϊερομάρτυρας 12 Σεπτεμβρίου

Ὁ Εὐθύμιος Ἀγριτέλης, ὑπῆρξε ἐπίσκοπος Ζήλων ἀπὸ τὸ 1912 ἕως τὸ 1921. Μοναχός της Ἱερᾶς Μονῆς Λειμώνας, σπούδασε στὴ Θεολογικὴ σχολὴ τῆς Χάλκης καὶ κατόπιν ἔκανε διδάσκαλος καὶ Ἱεροκήρυκας στὴν Λέσβο καὶ πρωτοσύγκελος στὴν μητρόπολη Μηθύμνης. Στὶς 12 Ἰουνίου 1912 χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος Ζήλων. Ὡς ἐπίσκοπος ἀνέπτυξε μεγάλη θρησκευτικὴ καὶ ἐθνικὴ δράση. Ὅταν ἡ δράση του ἔγινε γνωστὴ στοὺς Κεμαλιστὲς Τούρκους, συνελήφθη καὶ φυλακίστηκε μαζὶ μὲ ἄλλους πρόκριτους τῆς ἐπαρχίας Ἀμασείας στὶς 21 Ἰανουαρίου 1921. Μὲ αἴτησή του, ζήτησε ἀπὸ τὴν κεμαλικὴ κυβέρνηση τῆς Ἄγκυρας νὰ θεωρηθεῖ μόνο αὐτὸς ἔνοχος καὶ νὰ ἀπαλλαγοῦν οἱ ὑπόλοιποι συλληφθέντες. Μάλιστα δὲ μπροστὰ στὸ δικαστήριο ἀπολογήθηκε μὲ θαυμάσια ἀγόρευση. Στὴ φυλακὴ ὑπέστη πολλὰ βασανιστήρια, ἀπὸ τὰ ὁποία καὶ πέθανε στὶς 29 Μαΐου 1921. Μετὰ δὲ τὸν θάνατό του ἦλθε καὶ ἡ καταδικαστικὴ ἀπόφαση τοῦ τούρκικου δικαστηρίου! Πηγή https://www.synaxarion.gr/gr/index.aspx

Τι σημαίνει «Στώμεν Καλώς»;

Τι σημαίνει «Στώμεν Καλώς»; Ακούμε στη Θεία Λειτουργία κάθε φορά την εκφώνηση του λειτουργού «στώμεν καλώς, στώμεν μετά φόβου» και στη συνέχεια «άγιος, άγιος, άγιος Κύριος Σαβαώθ» ψάλλει ο χορός. Σύμφωνα με τη διδασκαλία της Εκκλησίας μας εννέα είναι τα ουράνια τάγματα: Σεραφείμ – Χερουβίμ – Θρόνοι – Κυριότητες – Δυνάμεις – Εξουσίες – Αρχαί – Αρχάγγελοι – Άγγελοι. Και κατά τον άγιο Γρηγόριο προ του ουρανού και της γης κτίστηκαν από το Θεό οι άγγελοι. Οι άγγελοι είναι διάκονοι του Θεού και υπηρέτες σε έργα και στη δοξολογία. Τους αποστέλλει ο Θεός σε έργα ή να παραλάβουν ψυχές ή να υπηρετήσουν αγίους του ή να υποδείξουν εν ονόματι του Θεού το θέλημα του Θεού ή να φρουρήσουν κάθε άνθρωπο. Επίσης δοξολογούν ακατάπαυστα το Θεό και την άπειρη δύναμή του. Αλλά τι γιορτάζει η εκκλησία στη σύναξη των αγγέλων; Ο Θεός δημιούργησε τους αγγέλους και τους έχει στην εξουσία του. Ο ένας απ’ αυτούς ο εωσφόρος, ο πρωί ανατέλλων κατά τον Ησαΐα (14,12) και ο πρώτος των αγγέλων υπερηφανεύτηκε και εί...

Μὲ Δὲουσα Λαμπρὸτητα Πανηγὺρησε ὸ Ἱερὸς Ναὸς Παναγὶας Πρωτοσεπτεμβριανῆς στὴ Σωτὴρα ἑνορὶας Ἁγὶου Γεωργὶου Τουρτοῦλων Σητεὶας

Μὲ Δὲουσα καὶ Πανευφρὸσυνη Λαμπρὸτητα Πανηγὺρησε ὸ Ἱερὸς Ναὸς Παναγὶας Πρωτοσεπτεμβριανὴς στὴ Σωτὴρα ἑνορὶας Ἁγὶου Γεωργὶου Τουρτοὺλων Σητεὶας. 1ὴ τοῦ Μηνὸς Σεπτεμβρὶου 2024 επὶ τὴ ἑλεὺση τοῦ Νέου ἑνιαυτοῦ τὴς Χριστὸτητος τοῦ Κυρὶου και ἑπὶ τὴν ἱερὰ Σὺναξη τῆς Ὑπεραγὶας Θεοτὸκου τῆς Παμμακὰριστου τελὲστηκε ὴ Ἁκολουθὶα τοῦ Ὁρθρου, Ἁρτοκλασὶα καὶ ἑν Συνεχεὶα ὴ Πανηγυρικὴ Θεὶα Λειτουργὶα καὶ ὴ Ἁκολουθὶα τοῦ Ἁγιασμοῦ ἑπὶ τὴ Εισὸδω εὶς τὸ νὲο Ἑκκλησιαστικὸ Ἑτος εὶς τὸν Ἱερὸν Ναὸν Παναγὶας Πρωτοσεπτεμβριανὴς στὴ Σωτὴρας ἑνορὶας Ἁγὶου Γεωργὶου Τουρτοὺλων Σητεὶας. Φωτογραφίες Μιχάλης Κάββαλος

Οὶ Ἑπιτὰφιοι τῶν Ιερῶν Ναῶν τῆς Πὸλεως Σητεὶας

Ἱερὸς Καθεδρικὸς Ναὸς Ἁγὶας Ἁικατερὶνης Πολιοῦχου Σητεὶας. Ἱερὸς Ναὸς Ἁγὶου Γεωργὶου Σητεὶας. Ἱερὸς Ναὸς Ευαγγελισμοῦ τῆς Θεοτὸκου Σητεὶας. Ἱερὸς Προσκηνυματικὸς Ναὸς Ἁγὶων Κωνσταντὶνου καὶ Ἑλὲνης Σητεὶας. Φωτογραφίες Μιχάλης Κάββαλος

Ο Άγιος Κυπριανός ο νέος οσιομάρτυρας 5 Ιουλίου

Η καταπληκτική του τόλμη, έκανε πολλούς να τον νομίζουν για τρελό, αλλά αυτός, μ’ αυτόν τον τρόπο κατάφερε να πάρει το στεφάνι της αιώνιας δόξας. Ο Ιερομάρτυρας Κυπριανός γεννήθηκε από χριστιανούς γονείς, στο χωριό Κλειστό (ή Κλειτσός ή Κλητζός) των Άγραφων του τέως δήμου Κτημενίων. Ανατράφηκε με χριστιανοπρέπεια, έγινε μοναχός και αξιώθηκε του χαρίσματος της ιεροσύνης. Πήγε στο Άγιον Όρος και έμεινε στο κελλί του Αγίου Γεωργίου κοντά στο μοναστήρι Κουτλουμουσίου. Εκεί διέπρεψε στις αρετές και έγινε υπόδειγμα μεταξύ των πατέρων. Η καρδιά όμως του Κυπριανού, φλεγόταν από τον πόθο του μαρτυρίου, έτσι πήγε στη Θεσσαλονίκη και κήρυξε με καταπληκτική τόλμη μπροστά στον κριτή τον Χριστό. Προέτρεψε μάλιστα και τους εντός του κριτηρίου, και αυτόν τον ίδιο τον κριτή, να αρνηθούν το Μωάμεθ και ν’ ακολουθήσουν τον Χριστό. Τον πέρασαν για τρελό και τον έβγαλαν με τις κλωτσιές έξω από το κριτήριο. Αλλά ο διακαής πόθος του μαρτυρίου, έκανε τον Κυπριανό να πάει στην Κωνσταντινούπολη. Εκεί, αυθό...

Κρητική Αγιολογία

Αναζήτηση αυτού του ιστολογίου